- Dlaczego duże modele językowe halucynują i co to oznacza w przypadku treści specjalistycznych?
- LLM a specyfika tłumaczeń medycznych – gdzie pojawia się największe ryzyko?
- Jak ograniczać halucynacje LLM w tłumaczeniach medycznych?
- Tłumaczenia medyczne w Omero – technologia kontrolowana przez ekspertów
Wykorzystanie dużych modeli językowych w środowisku regulowanym otwiera nowe możliwości, ale jednocześnie stawia przed organizacjami wyzwania związane z kontrolą jakości. W tłumaczeniach medycznych, gdzie każde słowo wpływa na bezpieczeństwo pacjenta, proces rejestracji wyrobu lub interpretację wyników badań klinicznych, precyzja jest konieczna. Z tego powodu zrozumienie, w jaki sposób duże modele językowe generują treści oraz jakie ryzyka niosą tzw. halucynacje LLM (Large Language Models), jest kluczowe dla odpowiedzialnego wdrażania tej technologii w projektach medycznych.
Dlaczego duże modele językowe halucynują i co to oznacza w przypadku treści specjalistycznych?
Halucynacje LLM wynikają z podstawowego mechanizmu, na którym opiera się ich działanie. Duże modele językowe przewidują najbardziej prawdopodobną sekwencję słów na podstawie statystycznych wzorców, a nie wiedzy o faktach, regulacjach czy parametrach klinicznych. Może to prowadzić do zniekształcenia wartości liczbowych, uproszczenia kryteriów w badaniach, a nawet do… „dopowiadania” brakujących elementów dokumentacji. W treściach kreatywnych bywa to niezauważalne, ale w tłumaczeniach medycznych każdy taki błąd stanowi ryzyko niezgodności z oryginałem lub obowiązującymi standardami.
LLM a specyfika tłumaczeń medycznych – gdzie pojawia się największe ryzyko?
Dokumenty medyczne są wyjątkowo wrażliwe na zmiany znaczeniowe, ponieważ często opisują one instrukcje postępowania, warunki stosowania produktu lub wartości, które muszą zostać odwzorowane 1:1. Duże modele językowe potrafią oddać ogólną logikę tekstu, ale mają tendencję do „wygładzania” przekazu tam, gdzie konieczna jest dosłowność. Ryzyko halucynacji rośnie szczególnie wtedy, gdy model napotyka niejednoznaczne sformułowania, rzadkie skróty lub opisy procedur, które wymagają terminologii zgodnej z regulacjami.
To zjawisko może być szczególnie niebezpieczne przy dokumentacji badań klinicznych, gdzie zestawienia danych muszą być w pełni wierne oryginałowi. Nawet drobna zmiana w zapisie, interpretacji zdarzenia niepożądanego czy stosowanej terminologii odnoszącej się do badania może prowadzić do poważnych konsekwencji w kontekście bezpieczeństwa produktu.
Ryzyko błędów jest szczególnie duże w przypadku:
- charakterystyki produktów leczniczych, ich parametrów i wartości granicznych,
- dokumentów rejestracyjnych i danych jakościowych,
- opisów zdarzeń niepożądanych i klasyfikacji medycznych,
- szczegółowych instrukcji producenta dotyczących wyrobów medycznych.
Jak ograniczać halucynacje LLM w tłumaczeniach medycznych?
Minimalizacja ryzyka wymaga podejścia procesowego, w którym LLM-y są narzędziem wspierającym, a nie samodzielnym wykonawcą tłumaczenia. Ważne jest wykorzystywanie glosariuszy, pamięci tłumaczeniowych i środowisk pracy zapewniających kontrolę nad terminologią. Wymagane jest również systematyczne porównywanie generowanego tekstu z oryginałem – zarówno na poziomie treści, jak i struktury dokumentu. W praktyce oznacza to, że LLM-y mogą przyspieszać analizę czy wstępne opracowanie materiału, ale odpowiedzialność za zgodność merytoryczną musi pozostawać po stronie tłumacza specjalistycznego. Jest to szczególnie ważne w kontekście dokumentów, które podlegają ocenie przez agencje regulacyjne.
Tłumaczenia medyczne w Omero – technologia kontrolowana przez ekspertów
W Omero integrujemy duże modele językowe z procesami zapewniającymi pełną kontrolę jakości. LLM traktujemy jako narzędzia wspierające, a nie jako autonomiczny element przekładu. Wykorzystujemy glosariusze, pamięci tłumaczeniowe, weryfikację ekspercką i procesy zgodne z normami branżowymi, aby eliminować ryzyko halucynacji w finalnych tłumaczeniach medycznych. W środowisku, w którym precyzja dokumentacji wpływa na bezpieczeństwo, stawiamy na odpowiedzialne podejście: technologia zawsze idzie w parze z doświadczeniem tłumaczy i kontrolą merytoryczną.
